‘Uitgeput na een uur, dat begrijpt niet iedereen’

Milou Kuipers (31) is oncologieverpleegkundige in het UMC Utrecht. Na long covid bouwt ze het werken op haar eigen afdeling weer langzaam op.

figure a

‘Tijdens de eerste golf werkte ik op de cohortafdeling. Ik zou het zo weer doen, als mijn verstand niet heel hard nee zou roepen. Na een week of zes, in april 2020, kreeg ik hoofdpijn. Ik testte negatief, maar een paar dagen later was ik doodziek. Ik had 40 graden koorts, kon niet meer eten en drinken en amper mijn telefoon optillen. Met een longontsteking belandde ik voor 3 dagen in mijn eigen ziekenhuis. Elke maand ging het een heel klein beetje beter. In juni kreeg ik van de fysiotherapeut mijn eerste oefeningen met een waterflesje dat 100 kilo leek te wegen. Aan mijn collega’s had ik veel steun. Ze stuurden me berichtjes en post en mijn unithoofd belde me regelmatig. In september 2020 ging ik voor het eerst op de afdeling langs. Na een kopje koffie moesten ze me per rolstoel naar de uitgang brengen. Ik bleef langskomen, een half uur, een uurtje, 2 uur. Ik bouwde mijn werk heel langzaam op. Er was veel begrip, hoewel ik soms moest aangeven dat ik na een uur uitgeput was, want dat begrijpt niet iedereen. Afgelopen zomer ben ik 4 dagen gaan werken in korte diensten. Dat bleek te lang en de dagdienst was te hectisch voor me. Als er te veel prikkels zijn, kan ik niet meer op woorden komen en vergeet ik alles. Ik kan ook nog maar 1 ding tegelijk doen. Inmiddels werk ik 3 avonddiensten. Die zijn het rustigste voor me. We hebben het voor elkaar gekregen dat mijn WIA met 3 maanden is uitgesteld. Daarna hoop ik weer 32 uur te werken, anders ga ik gedeeltelijk in de WIA. Dat is geen ramp.’ (ET)

Verpleegkundige Marcel van Loon (56) werkte 17 jaar op de SEH in het Anna Ziekenhuis in Geldrop en is OR-voorzitter en vakbondsconsulent. Hij werkt deels weer, maar niet op de SEH.

figure b

‘Eind maart 2020 hoestte een patiënt die acuut geholpen moest worden recht in mijn gezicht. In die situatie koos ik voor de patiënt in plaats van voor mijn eigen veiligheid en een mondkapje had ik net even niet op. Testen gebeurde ook niet. Ik ontwikkelde long covid, kreeg concentratieproblemen, raakte mijn conditie kwijt en de zenuwen vanaf mijn knieën tot aan mijn voeten zijn aangetast. Ik rij nu in een scootmobiel. Omdat er geen datum is waarop ik positief werd getest en ik vanwege mijn ontregelde immuunsysteem pas kort geleden een eerste vaccinatie kreeg, ontbreekt een groen vinkje in mijn coronapas. Dat vind ik heel erg. Aanvankelijk voelde ik me schuldig tegenover mijn collega’s en had ik het gevoel te moeten opschieten met re-integreren, maar vervolgens bleek dat ik mijn oude werk helemaal niet meer op kan pakken. Toen ik mijn vader met kanker naar de SEH moest brengen, was dat een keiharde confrontatie. Daar zit je dan in je scootmobiel! Ik heb het geaccepteerd, maar als op tv de SEH voorbijkomt, schiet er een brok in mijn keel. Ik heb weinig van mijn collega’s gehoord, maar ik heb me zelf ook niet laten zien. Het is daar hectisch. Zo gaat dat nu eenmaal. Het ziekenhuis geeft me alle ruimte en mogelijkheden om te re-integreren. Ik ben nu aandachtsfunctionaris huiselijk geweld en ik heb mijn werk als OR-voorzitter en vakbondsconsulent weer opgepakt. In mijn trage tempo dan. Ik weet niet of ik zal genezen. Hopelijk kom ik uit de scootmobiel en kan ik meer gaan werken. Binnenkort moet ik naar de bedrijfsarts van het UWV, maar ik verwacht niet in de WIA te komen.’ (ET)

‘Daar zit je dan in je scootmobiel’

Linda Kooistra (53) was verpleegkundige in de kinderoncologie en werkte sinds 1996 in het Emma Kinderziekenhuis Amsterdam, locatie AMC. Long covid zette haar leven op de kop.

figure c

‘Ik heb nergens recht op’

‘Ik kreeg covid op de afdeling en werd op 12 december 2020 ziek. Een pittig griepje, meer niet. Ik keek uit naar mijn nieuwe baan die per 1 januari inging. Mijn man en ik wilden met onze camper wat vaker en langer op reis. Daarom solliciteerde ik bij Zorgbalans in Haarlem, waar ik in het technisch thuisteam kon werken op een nul-urencontract. Met de drukte rond kerst vroeg mijn afdeling of ik kon komen werken. Ik voelde me redelijk goed en draaide daar mijn laatste werkuren. Van een exitgesprek kwam het niet, ik ben gewoon uit dienst gegaan. Terwijl ik eigenlijk nog ziek was. In mijn nieuwe baan was ik doodmoe. Door de nieuwigheid van de baan, dacht ik. Maar het was long covid. Als ik niet werkte, lag ik op bed. Ik kon niets meer onthouden, me niet concentreren en was snel overprikkeld. Ik ging door tot in maart, toen functioneerde ik niet meer. De klap was extra groot omdat ik financieel nergens recht op bleek te hebben. En dat na 32 jaar dienstverband. Ik ben er boos en verdrietig over. Mijn oude en nieuwe werkgevers vonden het heel vervelend voor me en zochten samen met mij naar oplossingen. Maar die zijn er niet. Ik heb nog nooit niet gewerkt en ik kan er moeilijk mee omgaan. Je baan is deel van je identiteit en ik heb het gevoel op een zijspoor te zijn gezet. Ik wil zó graag. Soms heb ik een goede dag en dan maak ik plannen, maar de volgende dag kan ik dan weer niks. Binnenkort heb ik een afspraak bij het UWV, ik hoop dat ze iets voor me kunnen regelen.’ (ET)

Wat zijn mijn rechten bij long covid?

1 Ik heb 2 jaar long covid, dreigt voor mij ontslag?

Als je 2 jaar ziek bent, dan kan een werkgever je onder bepaalde voorwaarden ontslaan. Maar verpleegkundigen met 2 jaar long covid hoeven daar waarschijnlijk voorlopig niet voor te vrezen. Het kabinet geeft werkgevers subsidie om verpleegkundigen en andere zorgverleners met long covid langer in dienst te houden. Heb je 2 jaar long covid, dan moet je werkgever je minimaal 6 maanden langer doorbetalen. Je krijgt in dat extra half jaar hetzelfde salaris als in het 2e ziektejaar. Deze subsidieregeling moet nog worden uitgewerkt, schreef minister Conny Helder van Langdurige Zorg op 25 februari aan de Tweede Kamer.1 Werkgevers moeten al wel met hun medewerkers hierover in gesprek en een aanvraag doen bij het ministerie.

2 Kan ik een beroep doen op het fonds van Stichting Zorg na Werk in Coronazorg (ZWiC)?

Alleen als je vanwege een covid-19 infectie opgenomen bent geweest op de ic. In dat geval kun je € 30.000 aanvragen bij het ZWiC. Aanvragen doe je op zwic.nl/aanvragen (klik op Start aanvraag). Daar staat ook een overzicht van de bewijsstukken die je moet meesturen. Vragen kun je mailen naar aanvragen@zwic.nl.

Werkgevers krijgen subsidie om verpleegkundigen met 2 jaar long covid langer in dienst te houden

3 Kan ik bij long covid mijn werkgever aanklagen en hoeveel kans maak ik dan?

Diverse zorgverleners hebben hun werkgever aangeklaagd vanwege coronaklachten, meldde RTL Nieuws.2 Het antwoord op de vraag hoeveel kans je maakt is complex. Je moet in ieder geval met een artsenverklaring kunnen bewijzen dat je klachten het gevolg zijn van covid-19. Vervolgens is de vraag of je covid-19 op je werk hebt opgelopen en dat maakt aansprakelijkheid lastig, zei Marlou Overheul tegen RTL Nieuws. Zij promoveert aan Universiteit Utrecht op beroepsziekten en aansprakelijkheid. Maar werkgevers hebben ook een zorgplicht, en als jij kunt aantonen dat je onvoldoende beschermende middelen kreeg, is de rechter mogelijk meer op jouw hand, stelde advocaat arbeidsrecht Martijn van de Mortel eerder op Nursing.nl.3

‘Normaal gesproken is het aan de werknemer om een causaal verband aan te tonen tussen de uitvoering van het werk en de schade. Bij een juridische procedure rondom een coronabesmetting legt de rechter de bewijslast vermoedelijk bij de werkgever. Dan wordt waarschijnlijk beoordeeld of de zorgverleners mondmaskers droegen en of de werkgever aan zijn zorgplicht heeft voldaan. En als dat niet zo is, moet de werkgever een heel sterk verhaal hebben om onder die aansprakelijkheid uit te komen.’ Voor een meer definitief antwoord is het wachten op jurisprudentie, en deze zaken kunnen jaren duren, verwachten advocaten. (JW)

MEER INFORMATIE OVER LONG COVID

Kijk voor meer informatie op coronaplein.nu, het platform van de patiëntenorganisatie voor mensen met long covid